محمود نواصر؛ بازار: منطقه آزاد اروند (آبادان - خرمشهر) که روزگاری یکی از قطبهای فرهنگی جنوب کشور به شمار میرفت، امروز با چالشهای اقتصادی جدی در حوزه فرهنگ و هنر مواجه است.
بسیاری از هنرمندان و فعالان فرهنگی در ایام کرونا آسیبهای جدی دیدند ولی با اینکه مدت زیادی است که از کرونا گذشته اما برخی کسب و کارهای حوزه فرهنگ و هنر شهرهای آبادان و خرمشهر همچنان با مشکلات بالا مواجه هستند.
در این میان، گروهی از هنرمندان و مدیران انجمنهای فرهنگی خواستار یک هدفگذاری صحیح به ویژه در زمینه اقتصاد فرهنگ و هنر هستند.
نگاه اروند به اقتصاد هنر
مدیر فرهنگی سازمان منطقه آزاد اروند در آئین افتتاح کلوپ طراحی از مدل زنده در خرمشهر با تأکید بر رشد اقتصاد هنر اظهار کرده بود: اقتصاد هنر دانشی تطبیقی و بین رشتهای است که با به کارگیری تحلیلهای اقتصادی، جامعهشناختی و روان شناختی، سعی در تبیین مسائل دنیای هنر دارد.
ازند: مقرر شد در کارگاههای آموزش انواع رشتههای هنری به بحث اقتصاد هنر نیز توجه ویژه شود و هنرمندان آیندهنگری و فروش محصولات تولیدیشان را در دستور کار قرار دهند و آموزشهای لازم جهت دستیابی به بازارهای هدف را ببینند
محمود ازند گفته بود: مقرر شد در کارگاههای آموزش انواع رشتههای هنری به بحث اقتصاد هنر نیز توجه ویژه شود و هنرمندان آیندهنگری و فروش محصولات تولیدیشان را در دستور کار قرار دهند و آموزشهای لازم جهت دستیابی به بازارهای هدف را ببینند.
وی بیان کرده بود: امیدوار هستیم در آینده اقتصاد هنر در این رشته جذاب و جدید (فیگوراتیو) نیز کار خودش را به درستی انجام دهد و شاهد شکوفایی این رشته و دیگر رشته های هنری در سطح منطقه باشیم.
ضرورت توجه به هنرمندان بومی
یکی از فعالان فرهنگی در گفتگو با خبرنگار بازار با اشاره به مشکلات گستردهای که هنرمندان شهرهای آبادان و خرمشهر با آن مواجه هستند، تأکید کرد: انتظار داریم حمایتهای سازمان منطقه آزاد اروند از حوزه فرهنگ و هنر افزایش یابد.
علی رشیدی افزود: در گذشته بسیاری از رویدادهای هنری و فرهنگی در اروند برگزار میشد و هنرمندان میتوانستند در چارچوب این برنامهها کسب درآمد کنند و ضرورت دارد به فعالان فرهنگی بومی توجه ویژه شود تا فرصتهای شغلی در این حوزه از بین نرود.
رشیدی: قطعاً اگر برنامهریزی مشخص برای توسعه اقتصاد فرهنگ و هنر نباشد این امر سبب مهاجرت برخی از هنرمندان از منطقه میشود و این زنگ خطری جدی برای آینده فرهنگی شهرهای آبادان و خرمشهر است
وی بیان کرد: قطعاً اگر برنامهریزی مشخص برای توسعه اقتصاد فرهنگ و هنر نباشد این امر سبب مهاجرت برخی از هنرمندان از منطقه میشود و این زنگ خطری جدی برای آینده فرهنگی شهرهای آبادان و خرمشهر است.
این فعال فرهنگی با بیان اینکه باید بودجههای فرهنگی به صورت عادلانه تخصیص داده شود، توضیح داد: تقسیم بندی موسسات فرهنگی و هنری به دو دسته خودی و غیر خودی یعنی بازی با معیشت خانوارهای این حوزه و همچنین نباید به گونهای باشد که برخی از مؤسسات خاص، بهطور مداوم از حمایتهای مالی برخوردار باشد در حالی که بسیاری از گروههای مستقل حتی برای برگزاری یک برنامه ساده با مشکلات جدی مالی مواجه هستند.
رشیدی تصریح کرد: مدیر فرهنگی سازمان منطقه آزاد اروند باید نحوه اختصاص برنامههای فرهنگی و هنری به بخش خصوصی را شفافسازی کند و اعلام شود از زمان انتصاب وی میزان بدهی این مدیریت چه مقدار بوده، در دوران مدیریتی فعلی چه میزان بودجه تخصیص داده شده و به چه افراد و موسساتی و بر اساس چه شاخصهایی تعلق گرفته است؟
لزوم توجه به زیرساختهای فرهنگی
یک فعال فرهنگی دیگری نیز در گفتگو با خبرنگار بازار اظهار کرد: مباحث فرهنگی نباید فقط به اجرای چند برنامه کوتاه مدت همچون نورافشانی مقابل سازمان منطقه آزاد اروند منجر شود و باید به موضوعات زیرساخت هم توجه شود چرا که بدون زیرساخت، اشتغال به خطر میافتد.
طلوعی مهر: رویدادهای فرهنگی میتوانند بهعنوان یک صنعت درآمدزا در منطقه عمل کنند اما چنانچه مدیریت فرهنگی سازمان منطقه آزاد اروند ضعیف عمل کند، این فرصت از بین میرود
نازنین طلوعی مهر با تاکید بر اینکه میزان بودجه مدیریت فعلی سازمان منطقه آزاد اروند باید شفافسازی شود، تصریح کرد: رویدادهای فرهنگی میتوانند بهعنوان یک صنعت درآمدزا در منطقه عمل کنند اما چنانچه مدیریت فرهنگی سازمان منطقه آزاد اروند ضعیف عمل کند، این فرصت از بین میرود.
وی ادامه داد: چنانچه وضعیت بودجه سازمان منطقه آزاد اروند شفافسازی نشود، اعتماد فعالان فرهنگی و هنری به مدیریت فرهنگی منطقه آزاد اروند کاملاً از بین میرود. در شرایطی که بسیاری از هنرمندان برای ادامه فعالیتهای خود دچار مشکل هستند، اولویتبندی منابع مالی اهمیت ویژهای دارد.
نگاه عادلانه وجود داشته باشد
یکی دیگر از هنرمندان شهر خرمشهر در گفتگو با خبرنگار بازار اظهار کرد: چنانچه به هنرمندان بی توجی شود و یا نگاه عادلانه نباشد، بسیاری از هنرمندان به مشاغل غیرمرتبط روی میآورند و موسسات این حوزه نیز تعطیل میشوند.
قاسم عموری با انتقاد از نبود شفافیت در تخصیص بودجههای واحد فرهنگی سازمان منطقه آزاد اروند، اظهار کرد: عدم شفافسازی در این زمینه، منجر به افزایش نارضایتی در میان فعالان فرهنگی میشود و در بلندمدت به افول فرهنگ و هنر در منطقه آزاد اروند (آبادان - خرمشهر) خواهد انجامید.
یکی از مدیران انجمنهای فرهنگی منطقه نیز در گفتگو با خبرنگار بازار نیز با اشاره به اینکه سیاستهای نادرست موجب بیاعتمادی هنرمندان میشود، اظهار کرد: در بسیاری از شهرهای دیگر، بودجههای فرهنگی به درستی مدیریت میشود و از این طریق، گردش مالی مناسبی در حوزه فرهنگ و هنر ایجاد میشود.
سنگ بهرام: اگر مدیر فرهنگی سازمان منطقه آزاد اروند خواهان رشد و توسعه فرهنگ و هنر در این منطقه است، باید پاسخ دهد که چه اقداماتی برای تقویت این حوزه انجام داده و چه برنامهای برای آینده دارد؟
پارمیس سنگ بهرام بیان کرد: اگر مدیر فرهنگی سازمان منطقه آزاد اروند خواهان رشد و توسعه فرهنگ و هنر در این منطقه است، باید پاسخ دهد که چه اقداماتی برای تقویت این حوزه انجام داده و چه برنامهای برای آینده دارد؟
وی تاکید کرد: نهادهای نظارتی باید عملکرد مدیریت فرهنگی را بررسی کنند تا بتوان توسعه فرهنگی را به معنای واقعی رقم زد.
توسعه؛ اولویت مدیران فرهنگی باشد
یک کارشناس مدیریت فرهنگی در گفتگو با خبرنگار بازار اظهار کرد: مناطق آزاد فرصت مناسبی برای صادرات فرهنگی محسوب میشوند ولی اجرای چند برنامه کلیشهای و غیرنوآورانه محلی، یعنی اینکه دیدگاه توسعه محور حاکم نیست.
بردیا ملکی ادامه داد: مدیران یک سازمان باید به جای اینکه در همه تصاویر باشند و صرفاً یک سابقه برای خود ایجاد کنند، به فکر توسعه تخصصی باشند. مقوله فرهنگ و هنر به اندازهای مهم است که اکنون در دانشگاهها در حال آموزش هستند.
وی توضیح داد: عدم استفاده از دانش آموختگان رشته مدیریت فرهنگی یکی از چالشهای پیش رو در کشورمان است و مدیران برخی سازمانها، برنامههای فرهنگی را در سطح برگزاری چند رویداد سطح پایین، افتتاحیه، سخنرانی و ... میدانند.
ملکی: مدیران مناطق آزاد باید شدیداً از تصدیگری پرهیز کنند و اجازه تنفس و اجرای برنامه به سایر دستگاهها را بدهند نه اینکه خود مستقیماً مسئولیت اجرا را بر عهده بگیرند و در همه تصاویر، تمرکز روی مدیر مربوطه باشد
این کارشناس مدیریت فرهنگی با اشاره به حاکمیت در مناطق آزاد، افزود: مدیران مناطق آزاد باید شدیداً از تصدیگری پرهیز کنند و اجازه تنفس و اجرای برنامه به سایر دستگاهها را بدهند نه اینکه خود مستقیماً مسئولیت اجرا را بر عهده بگیرند و در همه تصاویر، تمرکز روی مدیر مربوطه باشد.
ملکی تصریح کرد: وقتی فردی در کشورمان سمت دولتی دریافت میکند، در راستای اعتمادسازی ضرورت دارد شفافیت مالی داشته باشد و منابع خود را اعلام کند و همچنین از ایجاد هر گونه رانت برای فعالان فرهنگی و هنری و موسسات این حوزه جلوگیری کند.
وی خاطرنشان کرد: به عنوان مثال چنانچه قرار است یک برنامه عروسکگردانی توسط سازمان منطقه آزاد اروند اجرا شود، مدیر فرهنگی این سازمان باید از طریق فراخوان و برگزاری نشست مشترک، همه فعالان این حوزه را حمایت کند.
این کارشناس مدیریت فرهنگی تاکید کرد: عدم استفاده از افراد غیر متخصص در جایگاه مدیریت، نگاه شخصی محور به جای رویکرد عمومی، رانت، بندبازی و رفیق بازی، نداشتن برنامه، توجه به رزومهسازی به جای اجرای صحیح برنامه، نبود شفافیت مالی، بی توجهی به فعالان بومی و استفاده نکردن نیروهای جوان دانش آموخته فرهنگی در جایگاههای مدیریت فرهنگی سازمانها فقط بخشی از مواردی است که آینده فرهنگ و هنر یک منطقه را به لبه پرتگاه میرساند.
فعالان فرهنگی شهرهای آبادان و خرمشهر تأکید دارند که حمایت واقعی و متوازن از آنها انجام شود. گروههای بزرگ فرهنگی و هنری در شهرهای آبادان و خرمشهر وجود دارند که ضرورت دارد به آنها توجه شود.